Ev kiralama, insanların barınma ihtiyaçlarını karşılayabilmeleri adına günümüzde en çok başvurdukları yöntemlerden biridir. Satılık ev fiyatlarının giderek artması, kiralık ev tercih edenlerin sayısında da gözle görülür bir artışa neden olmaktadır. Ayrıca ev satın almanın dezavantajları ile kiralık ev tutmanın avantajları da insanları kiralık evlere yönlendiren etkenler arasındadır. Günümüzde kiracıların mağdur olmaması adına geçerli olan pek çok yasal düzenleme bulunmaktadır. Kiracı hakları olarak da adlandırılan bu düzenlemeler, her kiracı tarafından net olarak bilinmelidir. Bu yaşanabilecek hak ihlallerinin ya da ekstra ödeme yapma durumunda kalmanın önüne geçebilmek açısından önem taşımaktadır.
Table of Contents
Kontrat Süresi
Kiracılar ile ev sahipleri arasında yaşanan en büyük problem, ev sahibinin anlaşılan süreden önce evden çıkarma isteğinde bulunmasıdır. Ancak yasal düzenlemeler bu konuda kiracının yanındadır. Eve taşınmadan önce kontrat yapılması gereklidir. Bu kontrat düzenlendikten sonra, süresi bitinceye kadar ev sahibinin kiracıyı evden çıkarma hakkı yoktur. Buna karşın kiracı kendi istediği zaman kontrata bağlı kalmadan evden çıkabilme hakkına sahiptir. Kontrata rağmen ev sahibinin çıkarmak için ısrarcı olması, yasal süreçlerin işlemesine neden olmaktadır. Kontrata rağmen kiracısını çıkarmak isteyen ev sahibi, bunun için kontratta kendisine şart koşulan yükümlülükleri sağlamalıdır. Ancak iki taraf aralarında anlaşarak kontratı feshetme hakları da bulunmaktadır.
İlginizi çekebilir: Kira Sözleşmesi Yapılırken Nelere Dikkat Edilmelidir?
Tadilat Masrafları
Kiralanan evlerde oluşacak tadilat masrafları da kiracı hakları ile güvence altına alınmıştır. Evin kendisinden kaynaklanan bir kusur olması durumunda, hiçbir karşılık almaksızın tadilat yaptırma yükümlülüğü ev sahibine aittir. Ancak gerekli tadilatları kiracının yaptırması ve buna karşın kiradan düşülmesi de iki taraf arasında yaygın olan uygulamalardandır. Ev sahibinin, evden kaynaklanan tadilat masraflarını karşılıksız olarak kiracıdan talep etmesi ise mümkün değildir. Ancak tadilat gerektiren durumun kiracıdan kaynaklanması (duvarların çocuklar tarafından çizilmesi, bir şey düşürmek suretiyle fayansların kırılması…) durumunda tadilatın kiracı tarafından yapılması gereklidir. Kiracının bu tadilatı yaptırmaması, evden çıkacağı zaman depozito ödemesini alamamasına neden olmaktadır.
Kira Devri
Kiracı hakları arasında yer alan maddelerden biri de kiralanan yerin, kiracı tarafından yeniden bir başkasına kiralanabilmesidir. Burada dikkat edilmesi gereken husus, kiralanacak konutun herhangi bir zarar görmemesidir. Bu durumda iki kiracı arasında da yeni sözleşme yapılmaktadır. Buna göre ikinci kiracı tarafından evde yaşanabilecek herhangi bir problemde ev sahibinin muhatabı ilk kiracıdır. İkinci kiracının muhatabı ise ilk kiracıdır. Kira devri, kiracıların çok başvurdukları bir yöntem değildir.
Sigorta ve Vergi Yükümlülükleri
Bir evin kiraya verilebilmesi için sigortasının yaptırılmış olması gereklidir. Kiracı hakları bakımından sigorta ödemesi de ev sahibi tarafından yapılmalıdır. Ancak tadilat durumunda olduğu gibi, sigorta için de kiracının harcama yapması ve kiradan düşülmesi yaygın olan bir uygulamadır. Bu durumda kiracının herhangi bir kaybı söz konusu değildir ve kiracının isteğine bağlıdır. Sigortanın yanı sıra kiraya verilecek konuttan doğan vergilerin de ödenmesi elzemdir. Vergi, mülk sahibine ait bir ödemedir. İçerisinde kiracı otursa bile vergi ev sahibi tarafından ödenmelidir.
Depozito İadesi
Depozito, bir ya da birkaç kira bedeli tutarınca ev sahibinin girişte talep ettiği teminattır. Depozitonun esas amacı, kiracının evi ilk aldığı gibi bırakmaması durumunda gerekli tadilatların yapılmasıdır. Kiracı eve girmeden önce detaylı inceleme yapmalı ve evin fotoğraflarını çekmelidir. Kiracının evden çıkacağı zaman, kendisinin herhangi bir kusuru bulunmaması durumunda depozito tutarının iade edilmesi gereklidir. Kiracı hakları açısından depozitonun tadilat gerektiren bir durum olmaması halinde kiracıya ödenmesi lazımdır.
İlginizi çekebilir: RentRovi ve Koçfinans İş birliği ile Ev Kiralamak Artık Daha Kolay
