Türkiye nüfusunun önemli bir kısmı, barınma ihtiyacını konut kiralama yöntemi ile karşılıyor. Bu durum İstanbul için de geçerli. Ancak son birkaç yılda İstanbul’daki kira fiyatlarının yüzde 50 ila yüzde 80 arasında arttığı gözleniyor. Türkiye’nin diğer kentlerinde kiralık ev fiyatlarında kısmi artış görülürken, İstanbul’da bu durumun daha ileri boyutta olduğu görülüyor. Esasında İstanbul kiralık daire fiyatlarındaki artış için tek bir nedenden söz etmek mümkün değil. Bu noktada bir nedenler silsilesinden söz edilmesi daha doğru.
Table of Contents
Göçmen Nüfusunun Artması
Türkiye son 10 yılda büyük bir göç dalgası ile karşı karşıya kaldı. Her ne kadar net bir rakam açıklanmasa da ülkede yaşayan göçmen sayısının birkaç milyondan daha fazla olduğu biliniyor. Bu göçmen nüfusun önemli bir kısmı ise İstanbul’da yaşıyor. Şehre bir anda yığılan binlerce ailenin yaratmış olduğu talep, İstanbul kiralık ev fiyatların artmasını da beraberinde getiriyor. Göçmenlerin bir evde birkaç aile halinde kalmaları, ev sahiplerinin de bu durumu kazanca çevirmek istemeleri sonucunda kira fiyatlarındaki artış kaçınılmaz hale geliyor.
İnşaat Maliyetlerinin Yükselmesi
Özellikle Covid-19 salgını sonrasında küresel piyasalarda yaşanan dalgalanmalar ve Türkiye’nin karı karşıya kaldığı döviz krizi, inşaat sektöründeki maliyetlerin büyük oranda artmasına neden oldu. Yeni ev yapmanın maliyetinin artması ve buna bağlı olarak satılık evlerin fiyatlarının yükselmesi, kiralık evlerin fiyatlarının da kaçınılmaz olarak artmasına yol açtı. Zira daha yüksek fiyat ile alınan dairelerin eski fiyatlarla kiraya verilmesi, yatırımın zarara uğramasına ve amorti süresinin uzaması gibi riskler yaratıyor.
İstanbul Kiralık Dairelere Virüs Sonrası Öğrenci Akını
Yaklaşık 2 yıl boyunca üniversitelerin uzaktan eğitim yöntemiyle devam etmesi, bu süreçte kiralık öğrenci evlerinin büyük bir kısmının boş kalmasına yol açtı. Okullarda yeniden yüz yüze eğitime geçilmesiyle birlikte, öğrenciler de yeniden İstanbul’a akın etti. Türkiye’nin en çok üniversite bulunan kenti olan İstanbul’da öğrenciler nedeniyle oluşan yoğun talep, İstanbul kiralık daire fiyatlarının bir anda artmasını sağladı. Ayrıca ev sahiplerinin 2 yıl boyunca boş kalan evlerinden ettikleri zararı telafi etme çabaları da kira fiyatlarının artmasında etkili oldu.
Artan Boşanmalar
Diğer etkenler kadar olmasa da İstanbul’da son yıllarda boşanma vakalarında görülen artış da kiralık ev fiyatlarının artmasında önemli bir yere sahip. Boşanma sonrasında çiftlerden birinin yeni bir eve çıkmak zorunda kalması, özellikle 1+1 dairelere olan talebin artmasına neden oluyor. Bu durum da doğal olarak kira fiyatlarına yansıyor.
İstanbul Kiralık Dairelere Yabancı İlgisi
Döviz kurlarında yaşanan artış her ne kadar Türk vatandaşları için büyük külfetlerin ortaya çıkmasına neden olsa da yabancılar için İstanbul gibi bir kenti cazibe merkezi haline getirdi. Yurtdışında yaşayan ve Türkiye’ye yerleşmek isteyen ya da Türkiye’de yaşayan ancak yurtdışından geliri olan bireyler, kur avantajından yararlanarak kente daha fazla ilgi göstermeye başladı. Başta Araplar olmak üzere çeşitli yabancı milletlerin İstanbul’a yerleşme çabaları da İstanbul kiralık ev fiyatlarının yükselmesindeki önemli etkenlerden biri.
İlginizi çekebilir: Kiralık Ev Fiyatları Neden Yükseliyor?
Kredi Faiz Oranlarının Çok Yüksek Olması
Bir yandan artan maliyetler nedeni ile ev fiyatlarının sürekli olarak yükselmesi, öte yandan da bankaların konut kredisi faiz oranlarının yüksek olması yeni ev almayı oldukça zorlaştırıyor. Özellikle uzun vadeli konut kredilerinde neredeyse ev fiyatı kadar faiz giderinin ortaya çıkması, büyük bir dezavantaj yaratıyor. Ev satın alamayan bireyler, doğal olarak kiralama yoluna gidiyor. Bu durum, yapılan yeni evlerin satılamamasına neden olurken; kiralık evlerde ise talep artışı yaşanmasına yol açıyor.
